Çavuş Üzüm, Ülkemizin iklim ve toprak yapısı bağcılık için uygun şartlara sahip olduğundan, bazı türleri bazı bölgelere özgü olmakla birlikte, üzümün her çeşidinin yetiştiriciliği asırlardan beri yapılır.
Çavuş Üzüm, Ülkemizde en çok Karadeniz bölgesinde, Karabük il merkezi ile Safranbolu'da bazı köylerde yetiştirilmektedir. Ayrıca Marmara, İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde de yetiştirilmektedir.
Kaliteli ve sofralık bir üzüm olan çavuş üzüm, kendine has hoş kokusu, kabuğunun ince olması, tane içindeki çekirdeğinin az ve çekirdek içinin boş olması nedeniyle yemesi kolay bir türdür.
Sofralık üzüm kralı olarak lanse edilen bu çavuş üzüm, kendine verilen bu adı gerçekten hak etmektedir. Ancak bu adın nasıl verildiğine dair iki rivayet bulunmaktadır. Bunlardan birincisi; rütbesi çavuş olan birinin bu üzümü tanıtması veya aşı kalemleri göndermesi ile bu isim verilmiştir. Diğer görüş ise üzümün çok kaliteli ve üst derecede bir ürün olmasından dolayı üzümlerin çavuşu anlamında çavuş üzüm adı verilmiştir.
Çavuş Üzüm Özellikleri Nelerdir?
Bu üzümün; Safranbolu Çavuşu, Yuvarlak Çavuş, Pembe Çavuş ve Bozcaada Çavuşu gibi türleri vardır. Kendine kısır olduğu için bağ tesisi kurmada, mutlaka tozlayıcı çeşitlerle bağ kurma yapılır. Tozlayıcısı olarak Kardinal, Hamburg Misketi, Çiftlik türleri kullanılabilir. Orta erkenci, türdür. Verimliliği orta derecedir. Çavuş üzümüne kısa budama uygulaması yapılır.
Floksera nedeni ile 1103P, 5BB, S04 gibi anaç türlere aşılama yapılarak çoğaltılır.
Çavuş üzümünün kendine has bazı özellikleri şunlardır:
- Orta erkenci çıkan asma üzüm türüdür
- Karışık ve kısa budama uygulanır.
- Üzümün tane rengi yeşil-sarı, hafif oval, çok iri taneli olup, tane ağırlığı 8-10 gram gelir. 1-3 adet çekirdeği vardır, çok sulu ve ince kabukludur.
- Salkımı iriliği ortalama 450-500 gramdır.
Çavuş Üzümünün Faydaları Nelerdir?
- Mineral deposudur. Demir, Kalsiyum, fosfor, potasyum bulunmaktadır. Bol şeker vardır.
- Sindirim sistemini düzenler. Kabızlığa iyi gelmektedir.
- Kireçlenmeye, iltihaplanma ve alerjiye karşı kullanılmaktadır.
- Yaşlanmayı geciktirir, cilde iyi gelir, cildi parlak ve taze tutar. Kansızlığa iyi gelmektedir. Kansız olan hastalar kurutulmuş olarak tükete bilmektedir.
- Vücudun direncini artırır. Vücuttaki yağların erimesine yardımcı olur.
- Çavuş üzümü suyunun kansere iyi geldiği ve kullanıldığı bilinmektedir.
- Damar tıkanıklığına iyi gelir, kalp krizi geçirmeyi engellemektedir.
- İçinde bulunan mineraller sayesinde böbrek ve karaciğeri onarır.
- Görme bozukluğuna, dikkat eksikliğine yardımcı olur, kanı sulandırır.
- Anne sütü yetersiz kaldığında anne sütü yerine kullanılır.